Gekke rotsen en (g)een bril voor Chaymae

We komen met Nourdine bij een valleidorpje waar een 12-tal huizen staan: Tislit. Voor ons zien we bijzondere rotsformaties, die door Liesbeth worden getypeerd als ‘gekke rotsen’.  Ze vormen met elkaar een kloof waardoorheen de rivier Tislit vroeger stroomde. De rotsen hebben een grijszwarte uitstraling met een steenachtige samenstelling. De zon vertekent de kleur. Het is dezelfde ‘zachtere’ lava als bij de stratovulkaan Siroua. Dus geen graniet en basalt. Er zit veel ‘puinsteen’ in dat door wind, sneeuw en water als hardere steen aan de oppervlakte is uitgesleten. Het is een ‘must’ voor veel toeristen die in Taliouine komen.

Maar voor we daar tussendoor lopen bezoeken we Kadisha en Ahmed, een berberfamilie waar buiten tegen de rotsen tapijten en kleden liggen ‘te zonnen’. In dit dorp wordt voor een coöperativa geweven en geknoopt. Kadisha zal met trots uitleggen hoe het werkt. Ze wil het ook demonstreren. Ze heeft in hun huis een klein weefgetouw staan, waar ze werkt met wol en voddenrepen. Nourdine vertaalt dat Liesbeth ook kleden heeft geknoopt en geweven. Het ontlokt een ‘bravo’. Er wordt niet gewerkt met een weefspoel, maar hier wordt gewoon de draad of de voddenreep tussen de kettingdraden gelegd. En daarna met de kam aangedrukt of aangeslagen.

Tijdens de theeceremonie horen we dat Nourdine goed bekend is. Hij kent iedereen en ze kennen hem. Geen wonder, want zijn vrouw Aisha is geboren in dit dorp. En we krijgen een kleed te zien dat door haar is geweven. Het is een kleurrijk tapijt met mooie motieven. Nourdine en zijn vrouw zijn naar Taliouine gegaan omdat er in dit dorp te weinig toekomst is. Nog steeds weeft Aisha kleden voor de coöperatie. Zij gebruikt een kleurencombinatie die doet denken aan Noorwegen. Als we aan het eind van de dag bij Nourdine in huis komen zien we eenzelfde tapijt. We herkennen het als de stijl van Aisha. Ahmed en Kadisha hebben een ruim en stevig huis. Ze wonen er met 7 mensen. We horen dat deze familie met saffraan genoeg geld heeft verdiend om dit huis te kunnen bouwen.

Natuurlijk hoort er een presentatie van de tapijten en kleden bij. Dat is voornamelijk voorbehouden aan Ahmed. Liesbeth vraagt naar de motieven die gebruikt zijn. Kadisha maakt met gebaren duidelijk dat ze ‘uit haar hoofd’ komen en zijn overgeleverd door voorouders. De vloer ligt vol met tapijten en kleden. Wim polst of Liesbeth belangstelling heeft want anders maken we direct duidelijk dat Liesbeth voornamelijk geïnteresseerd is in de motieven en werkwijze.  Er zit één mooi kleed bij. We worden het na onderhandeling eens.

We dalen af naar de kloof. Het is imponerend en overweldigend. Grote massieve rotsen met grillige vormen torenen boven ons uit.  Je voelt je nietig in zo’n omgeving. Op een paar plekken is het echt kruipdoor.

Nourdine maakt in die ambiance een vuurtje en opent zijn rugzak waaruit een compleet verzorgde lunch wordt geserveerd. Hij heeft het allemaal ’s morgens thuis voorbereid. Hij is een voortreffelijke gids, gastheer en kok tussen de gekke rotsen.

We zullende rotsen beklimmen via een paar geitenpaadjes, waar steenmannetjes de weg wijzen. Een foto van ons beiden in dat gebied bovenop de kloofrotsen kan niet ontbreken. We gaan hoog over de bergkam terug naar Assais.

Nourdine heeft ons uitgenodigd voor een couscous bij hem thuis. Dat slaan we niet af. Rond 8 uur worden we opgehaald. We treffen Aisha, schoonmoeder Fatima, dochter Chaymae en zoontje Rida thuis aan. Ze hebben een appartement met een aantal eigen kamers in een groot woonblok, waar meer familie van Nourdine woont. Het is verrassend hoe open en gastvrij we worden ontvangen. Wij hebben een paar cadeautjes meegenomen: de laatste pennen, potloden, gekleurde haarbandjes, een potje met menthos kauwgum.  Voor de volwassenen ieder een doosje paracetamol.

We vragen of ze mensen kennen die een bril nodig hebben. Direct reageert Aisha dat zij in de coöperativa vrouwen kent. Maar er is geen geld. We hebben een 10-tal brillen bij ons, die we aan Aisha geven. Die komen vast goed terecht. Dan blijkt dat Chaymae via haar vader aan Wim vraagt of hij ook een bril voor haar heeft. Helaas hebben we geen kinderbrillen meer. Maar we zien dat het hard nodig is. De bril die Chaymae draagt is kapot, te groot en past niet. Wim vraagt of we de al opgeborgen brillen kunnen proberen. Er lijkt een bril tussen te zitten, die Chaymae vol trots opzet. We zullen helaas de volgende dag horen dat ze in de klas duizelig werd van de focus van de nieuwe bril.

Nourdine vertelt dat ze voor een  nieuwe bril naar Agadir moeten. De oogmeting kan in Taliouine, maar een bril is te kostbaar.  Die moet in Agadir worden gekocht en gepast; dat is reizen, wachten en terug reizen. Daar hebben ze geen geld voor. Vandaar dat Chaymae een kapot montuur heeft.  Wim stelt voor dat ze een oogmeting laten doen en dat we die gegevens via whatsapp krijgen. Dan zullen wij kijken of we in Nederland een passend montuur en bril kunnen vinden.

De couscous komt op tafel. Het is een grote vegetarische schotel, die midden op tafel wordt gezet. We kunnen een lepel en vork krijgen. Maar we stellen voor dat we -net als zij en wij  in Mauritanië- met de rechterhand eten. Want de linkerhand is in de islam ‘onrein’. Dat valt niet mee. Je moet proberen een mengsel van couscous en groente tot een balletje te kneden. We krijgen les van Aisha en Fatima. Op ons verzoek wordt er een video van gemaakt, waar we met veel gelach onze praktijktoets laten zien.

We nemen afscheid en zullen de volgende dag met Nourdine een tocht naar grotwoningen maken. Wim maakt een foto van het gezin, nadat hij eerst gevraagd heeft of Aisha en Fatima op de foto willen. Ze bekijken vol trots de foto’s.

We lopen terug naar de camping. Het is nog druk op Avenue Mohammed. Het is buiten nog 16 graden; kinderen en volwassenen zijn nog actief. Het was een prachtige afsluiting.