Val Veny: stiekem in Afrika?

Val Veny: stiekem in Afrika?

Vandaag, 25 juli, is het zondag. Vroeger werd ons verteld dat het een rustdag is. Dat  kun je niet merken hier in de dalen bij de Mont Blanc. Op zondag gaan Italianen erop uit om te wandelen (camminare), te picknicken in de vrije natuur. Liefst met het hele gezin, vrienden, bekenden.  De wegen die de valleien ingaan zijn afgesloten voor verkeer. Wij hebben twee rustdagen achter de rug en gaan vandaag naar Val Veny: het dal met zicht op de vele gletsjers. IJstijd en gletsjers vorm(d)en de twee dalen Veny en Ferret. Val Veny laat dat  het duidelijkst zien.

De route begint bij Maison Vieille (1952m) en we eindigen bij Cabane (hut) de Combal (1952m). Een peulenschil zou je denken. Niets is minder waar. De TMB voert ons langs een ‘haute route’. Het hoogste punt is 2442m en daar tussendoor is het feitelijk alleen maar stijgen. Langs de route liggen twee meertjes (Lacs), waar veel wandelaars omkeren. We zullen vandaag in de felle zon in onze ogen een ‘tocht der tochten’ lopen. Bijna 500m stijgen en weer dalen met weinig beschutting. We zullen in totaal 11,2 km lopen in 2u 40 minuten om bij de hut te komen. In werkelijkheid doen we er bijna 4u over, met vele, vele tussenstops, om  bij  hut de Combal te komen. Daarna moeten we nog ruim anderhalf uur lopen naar de bushalte. Het zal ‘iets’ anders gaan.

De eerste 150m stijgen lopen we tussen dennen. Het valt opnieuw op dat het winter skiën hier de overhand heeft.  We vinden dat het landschap er op achteruit is gegaan. De berghellingen zijn  ‘omgetoverd’ tot skihellingen. Veel hotels zijn dicht en er lopen maar 2  van de 7 liften naar boven. De begroeiing is veel minder uitbundig en ook veel eentoniger dan in Val Ferret. Binnen een half uur bereiken we het bergmeertje Lac Chécrouit op 2161m. Mensen zitten er te picknicken, met hun voeten in het water, lopen er rond. Voor veel mensen is dit de hoogste etappe die ze vandaag halen.

Al lopend hebben we prachtig zicht op de vele gletsjers. We zien bij Maison Vieille de grote gletsjer de la Brenva, waar ook de grote telecabine naar boven gaat. Daarna volgen al snel twee uitlopers aan de zuidkant van de Mont Blanc, gletsjers de Fréney en de Brouillard.  We lopen daar als het ware in een grote cirkel omheen. Aan de tegenover liggende kant zijn er alpenweides die overgaan in halfhoge (tot 2800m) toppen met veel morenepuin (gruis). Op een aantal plaatsen bijna een halve cirkel vormend, die wij dan ook lopen om op de volgende helling te komen.

We stijgen gestaag maar langzaam. Als we bij het tweede meertje (Lac de Vesses, 2322m) zijn pauzeren we iets langer.  Het meertje stelt niet veel meer voor, door te lage waterstand.  Toch ook hier weer een aantal recreanten.  We worden op de tocht regelmatig ingehaald. Dat zijn bijna allemaal TMB-lopers die naar hut Combal gaan. Hetzelfde geldt voor de ‘tegenliggers’, die er vandaan komen. Op een enkeling na, die hardlopend de TMB doet, allemaal bepakt en dus overnachters.

Vanaf het meertje de Vesses zien we het hoogste punt waar we heen moeten op 2442m. Maar eerst weer naar beneden om het bergbeekje de Vesses over te steken. We komen langs een bouwval boerderij. Af en toe is het pad flink gruizig. Wim glijdt iets uit, in een kleine spagaat. Geen letsel en weer opgestaan, maar toch wordt de rechter knie na de stop bij de hut Combal  ‘vervelend’.

We stoppen ontelbare keren, stijgen soms maar 20 stappen, maar……. we komen boven. Tijd voor een triomfantelijke foto.

We zien de gletsjers steeds naast ons. Tegen de bergen groeit een klein groepje dennen. De gletsjers kruipen allemaal terug als we kijken naar de weergave op onze kaart (basisjaar 2001) en nu. We denken dat het ook bij de grote gletsjer de Miage, die uitkomt bij de hut Combal, het geval is. Maar dat lijkt mee te vallen. Onder de grijs/zwarte morenen ligt nog een dik pak blauwgrijs gletsjerijs. Gletsjer de Miage is ruim 10 (!) kilometer lang.  Wel kun je aan de morenen zien dat het hoger gelegen ijs verdwenen is. De gletsjer voedt een bergmeertje vlakbij de hut Combal: Lac du Miage. We zien van bovenaf dat het veel kleiner is dan toen we 13 jaar geleden hier waren. Het is een Mekka voor dagrecreanten. Wij gaan er niet meer apart heen.

Feitelijk staan en lopen  we op de voet van de (bijna) hoogste berg van Europa. De Alpen zijn miljoenen jaren geleden ontstaan. We kunnen het ons nauwelijks voorstellen maar de Middellandse Zee was toen een grote oceaan en wat nu Italië is was een uitstekend deel van de Afrikaanse plaat. Uit geologisch onderzoek blijkt dat de Alpen vroeger tussen 5000 en 6000m hoog zijn geweest en veel breder. De druk van de platen gaat nog steeds door en het verklaart  aardbevingen in o.a. L’Aquila. Geologisch gezien staan we aan de zuidkant  van  het Mont Blanc massief op een vroeger Afrikaans rotsplateau. We lezen: 'het stuk plaat dat Italië bevat is als het ware in Europa gedrukt" en "Het dekblad van de platen aan de zuidkant van de Alpen is  Afrikaans plateau".  Dit gebeurde 110-30 miljoen jaar geleden. We zijn dus stiekem  ‘in’ Afrika. Over 600.000 jaar zal de Middellandse Zee niet meer bestaan. 

Het gebied is indrukwekkend, veel ruiger dan Val Ferret. Het verschil is wel dat we in Val Ferret als wandelaars de steile rotsen dichter konden naderen. Dat geeft een andere beleving van de bergen. We zien paden naar een hoger gelegen hut en de bivakken. Bij de afdaling naar de hut zien we hoe in het Lac de Combal twee soorten water samenkomen. Het witgrijze ijskoude  water van de gletsjer en het groener water uit de erboven gelegen daluitloop. Op de kaart lijkt Lac de Combal een kale delta, maar in deze tijd is het een rijk groen gebied. Hoge watervallen hoor je naar beneden klateren. Over de sterke bergstroom is een  brug die ons over het water brengt. We gaan naar de hut Cabane de Combal. Het is bijna half vier als we hopen daar een soep te kunnen bestellen. Helaas, het menu in Combal is gelijk aan dat in de hut Elena: alleen polenta of toast. Ook hier weinig helaas klantvriendelijkheid. We drinken wat en bestellen om de suikers aan te vullen twee stukken taart.

Als we om kwart voor 4 starten moeten we nog een flink eind lopen over asfalt. We gaan parallel aan de rivier die met donderend geraas naar beneden stort. Op een aantal plekken wordt er verkoeling gezocht in het ijskoude water. Liesbeth krijgt gaandeweg last van haar heup. Wim loopt op asfalt iets trager vanwege zijn knie. Na ruim een uur komen we in het gebied waar weer autoverkeer is toegestaan. De bushalte is blijkens een bordje nog 40 minuten verderop. (Liesbeth heeft dat gelukkig niet gezien.) We lopen door. Wim loopt achter Liesbeth en bij de eerste de beste auto die ons inhaalt steekt Wim zijn duim omhoog, daarbij ook wijzend naar de knie en heup van Liesbeth. Het werkt. We krijgen een lift van uiterst vriendelijke Zweden, die ons afzetten bij de lift waar onze auto geparkeerd staat. We hebben op het moment dat we instapten 17,2 km gelopen.

Het was prachtig maar met deze hitte  een iets te zware tocht. We hadden genoeg water, appel en eten bij ons. Dat hebben we goed gebruikt, maar stilletjes aan kwam er toch verzuring in knie en heup. Het was af en toe bergop even afzien.  We zijn ook de jongsten niet meer, zeiden we tegen elkaar. Maar we deden het toch maar weer. Dat gevoel overheerst:  trots dat we de tocht hebben kunnen doen. Weer een stukje TMB van onze bucketlist in dit gebied gedaan.

Er zijn drie video's van deze tocht: een appeltje voor de dorst, het Mont Blanc massief en gletsjer de Miage.