donaudelta

We horen pas bij vertrek dat in Greci landschildpadden leven en beschermd zijn in het aangrenzend natuurreservaat. Ze kunnen 40 cm in doorsnee zijn en trekken vrij rond in het gebied. Een campinggast heeft een schildpad in zijn tent aangetroffen. Dat heeft geleid tot afschermend gaas rond het hele terrein. Het verklaart de naam van de camping. Vanaf de schildpadcamping gaan we naar Murighiol, uitvalspoort voor tochten in de Donaudelta. Het gebied van de delta wordt doorsneden door de Donau en twee belangrijke zijtakken die allemaal uitmonden in de Zwarte Zee. De Donau loopt het meest noordelijk en vormt voor een deel de grens met Oekraine waar een klein deel van de delta ligt. De hele delta is een immens gebied waar onze Brabantse Biesbosch 65 keer in past: 5800 km2.  De delta is een belangrijke broedplaats, is beschermd Natura 2000 gebied en staat op de Werelderfgoedlijst. Toegang is alleen per boot mogelijk, ook voor een aantal bewoonbare plekken langs de slenken en kreken.

Op camping Lac Murighiol staan we met een zevental andere trekkers. Iedereen komt hier voor een tocht in het gebied en vertrekt daarna weer. De eigenaar is vriendelijk, meerdere talen sprekend en behulpzaam. Hij organiseert  ook tochten in de delta. We lezen in de reviews dat hij een kenner van het gebied en van de vogels is. We kunnen samen met een aantal nieuwkomers de volgende morgen om 6 uur mee voor een 3 uur durende tocht: ‘Je ziet dan echt hoe de delta is’. Iemand wil eventueel ook ’s middags nog een extra tocht. Natuurlijk kan dat, maar verzekert Octavian, ‘het zal niets toevoegen aan de beleving van de drie uur tocht’. Een eerlijk verhaal.

Bij de aanlegsteiger van de snelle 12 persoonsboot is het om kwart over 6 nog stil. We zijn de enigen, maar er liggen ontelbare boten aangemeerd.  We krijgen een zwemvest (verplicht als je op de Donau vaart) en hebben tegen de kou warme kleding en tegen de muggen een lange broek aan. We varen door een slenk en komen in een bredere stroom Bratul St Gheorghe, de meest zuidelijke tak van de Donau.  Voor we daar zijn is het al prijs: een zeearend op een dode boom. Te ver weg voor een superfoto, maar in ieder geval een herkenbaar silhouet.  Op de Bratul (= zijarm) wordt harder gevaren en dan voel je direct waarom we met 18 graden toch warme kleding nodig hebben. Bij een aantal huizen buigen we af het gebied in. Er blijkt een heus dorp te zijn Uzlina. “Vroeger waren het allemaal vissers, nu zijn het allemaal toeristen. Er woont geen visser meer, maar iedereen heeft wel minstens 1 boot.” Alles moet met een boot worden aangevoerd, ook de koeien.

De delta heeft een aantal grotere meren en plassen, die met elkaar verbonden zijn met kreken en smalle waterdoorgangen waar maar net een boot door kan. Regelmatig moeten we ‘rietvaren’ en kronkelen we naar een volgende plas. Het water staat hoog, het gebied is een wetland

Er zijn  talloze eilandjes die groen bebost zijn. Bomen (veelal wilgen), struiken en stronken staan met hun wortels in het water. Het is een veilig gebied. 

In en op het water drijven immense plakken gele plomp en waterlelie. Als de boot even stil ‘valt’ nemen kikkers de stilte over: gekwaak om je heen. En als je goed kijkt zie je net boven water overal kleine groene kopjes en twee ogen. Grote en kleine libellen vliegen over en  op  uitgestrekte groene ‘velden’ van  waterplanten en algen. De velden golven en drijven op het water waar we met de boot tussendoor slingeren. Op het grote meer Lagul Isac is veel algengroei. Een paar keer moet de aandrijfschroef even uit het water om algvrij gemaakt te worden. 

Grote verrassing zijn de pelikanen.

Er zijn twee soorten, de roze en de witte. Wij zullen alleen de witte zien, waarvan er ongeveer 20.000 broeden en leven in dit gebied. Prachtige vogels met hun bijzondere bek. Ze kunnen 35 jaar worden, 1.80m lang (!), wegen dan 14 kilo en hebben een vleugelspanwijdte van 3 meter.

Ze komen lopend over het water in hun vlucht. Ze leven van vis. Pelikanen jagen in ondiep water met vleugelgeklapper  de vissen op. Dat is de reden dat ze bijna altijd met een groepje bij elkaar staan. Een gevangen vis komt in de lange keelzak. Als de kop omhoog gaat loopt het water eruit en gaat de vis pas ‘naar binnen’. De jongen krijgen uit de keelzak halfverteerde vis. Ook om te broeden zijn het kolonie-dieren.

Sommige pelikanen hebben als ze broeds zijn een rode vlek op de krop, wat tot het volksgeloof leidde dat de pelikaan zijn borst openpikte om de jongen te voeren. Ze staan daardoor in de Oudheid symbool voor ‘opofferende moederliefde’. In Carthago zijn olielampen gevonden waarop de (met bloed) voedende pelikaan is afgebeeld. Het voert ver, maar er is een Bijbelse uitleg  waarbij de wond van een pelikaan vergeleken wordt met de wond van Christus aan het kruis. Dat verklaart waarom men in middeleeuwse kruisigingsafbeeldingen een pelikaan boven het hoofd van Christus ziet. Wij zien de pelikaan vandaag gewoon, als pelikaan.

Er zijn veel watervogels die een visje meepikken. We zien regelmatig vissprongetjes voor ons, als bewijs dat er veel vis zit.  Waar pelikanen vissen bij elkaar jagen zien we ook groepen zwarte aalscholvers (hier zeggen ze kormoranen) en ibis. Het is altijd een plek waar het ondiep is.  Eenden, futen, kluten, meerkoeten, zwartkopmeeuwen snoepen mee in het omwoelde water. De aalscholver  en ibis krijgen we moeilijk op de foto. Ze vliegen bij de minste verstoring direct weg.  Hetzelfde geldt voor de blauwe reigers. Een kleine ralreiger (Squacco heron) laat zich even verschalken tussen het gebladerte. We zien ook een paar keer de witte reiger.

Flamingo’s hadden we verwacht, maar die zijn er (nu) niet (meer). Dan moeten we in mei of september terugkeren als zij terugkomen van hun trek naar noordelijker streken. Pelikanen gaan bij voorkeur naar vissen zoeken op plaatsen waar vissers hun netten hebben uitgezet. Wij zien dat aan de lange palen waarmee ze in het water hun visgebied hebben afgebakend. 

Na de dooltocht door de delta gaan we ‘full speed’ terug. Maar als Octavian een grote groep pelikanen, aalscholvers en andere vogels ziet gaat hij er met een ‘vaart’ op af. Eerst langzaam naderen en dan vol gas.

De vogelkolonie vliegt op om een paar honderd meter verderop weer neer te strijken in ondiep water. Ook daar herhaalt zich de scene; goed voor veel foto’s, ‘oh’s’ en ‘ah’s’.   Liesbeth zegt veelbetekenend: het lijkt wel vogels pesten.

Als we bij de aanlegsteiger terugkomen is het een drukte van belang.  We komen op het water al nieuwe deltavaarders tegen. Maar hier staan nog grote aantallen te wachten op een plekje in een boot. Wij waren er gelukkig vroeg bij, zeggen we tegen elkaar.