vrijheid blijheid: dirty water en dress code

We verlaten Sint Petersburg op 26 juni. We hebben gepland om door de smalle grensstrook met Finland te rijden en langs het grote Ladozhskoe (Fins:  Ladoga) meer. Op internet vinden we net boven Priozersk een camping, die aan het meer ligt met uitstekende reviews. We werken in Rusland in onze navigator met coördinaten. De weg tot Priozersk is uitstekend op de laatste 10 km na voor en voorbij de stad. De weg wordt opgeknapt en verbreed. In Rusland zijn daar feitelijk maar 5-6 maanden voor vanwege het klimaat. Er wordt in no-time  gekapt, gebroken, verbreed, geasfalteerd. Het werk gaat bijna non-stop door. Dat is vanwege de witte nachten geen enkel probleem. Het verkeer wordt over grote stukken (ruim 1km) over één baan geleid. Dat betekent dat bij alle zijwegen en  begin en eind medewerkers met portofoon het verkeer regelen. We staan een half uur in de ‘wacht’. We hebben een groot traject langs het meer voor de boeg en benzinestations (zeker met autogas) zijn schaars. Middenin een wegafzetting ligt een pomp. We stoppen. De pomp werkt niet. Dat komt meer voor, dan moet je eerst melden dat je gas wilt hebben. De mevrouw achter de kassa kan alleen maar ‘njet’ en ‘ne gaz’ zeggen en ze beduidt met de vingers 3. Drie dagen dicht voor alle pompen, blijkt later. Als we door rijden staan we bij de uitrit opnieuw een half uur te wachten vanwege tegemoetkomend verkeer. Geen probleem want onze camping ligt 20 kilometer verderop.

Zodra de vlag van onze bestemming op de navigatie in beeld komt is er iets bijzonders. De vlag staat midden op de weg en de camping  ligt volgens de website 1,5 km van de weg af.  We stoppen en kijken of er zijwegen zijn. Niets te zien, ook niet als we iets door rijden. We pakken Google Maps erbij en checken. ‘De weg moet verder te voet worden afgelegd’.  Onze huifkar kunnen we niet op de rug nemen. De camping blijkt alleen lopend bereikbaar.  Of bestaat inmiddels helemaal niet meer. We besluiten door te rijden. Sortavala is nog een hele rit: 180 km.

We rijden in een tamelijk smalle grensstrook langs het meer naar het noorden. We voelen ons terug in Finland: golvend terrein, groene bossen, water tussen de bomen door. En kleurige houten huizen, althans in het begin. Echt Fins. En Nieuw-Zeelands vanwege het overweldigend veelkleurig groen. Zodra we de afslagen naar de Finse grens hebben gehad, verandert het beeld van de huizen. Ze worden bouwvallig, ruïnes, kleurloos, onbewoond. We zijn in een armoedig deel van Karelia. Dit is het deel van Russisch Karelia dat vroeger bij Finland hoorde. Je ziet het nog aan de namen van de plaatsen. Een benzinestation komen we in het hele traject niet tegen. De weg loopt golvend en met hellingen van 5-8% langs het meer. Soms is er een aftakking naar een gehucht, dat uit een paar huizen blijkt te bestaan, waarvan soms meer dan de helft onbewoond is.

Zodra we in de buurt van Sortavala komen zie je de welvaart toenemen, aan de huizen, aan de landbouw, aan de wegen, aan het aantal auto’s. We zoeken de camping, die gekoppeld is aan een hotel, Piipun Piha. We komen er aan en zien een bordje met een tent erop. Daar kunnen we niet staan: het gras is hoog en het veld staat vol met deels verroeste boten. We staan -zoals bijna normaal geworden op deze tour- op asfalt. Het hotel is luxe en we kunnen gebruik maken van toiletten in de hal. Douches moeten apart worden betaald en afgesproken.

We hebben water nodig. Wim gaat met twee flessen op zoek. Een man van de security is hem behulpzaam. Kom maar mee, wenkt hij. Wim volgt, maar is hem kwijt nadat hij naar rechts heeft gewezen. Wim ziet geen kraan. Het is de achterkant van het hotel. De security komt terug en wijst. Wim ziet geen water, alleen een rommelige bijna smoezelige plek tussen twee muren, waar oud vervallen hout, mos en troep ligt. En ook, zo blijkt, een waterslang. Er zit een stopkraan op. Dat is dus het watertappunt. De security is  niet meer te zien. Wim vult 1 fles, nadat hij de slang gereinigd heeft en het water even ‘laten lopen’. “ ’t Ziet er niet uit”, is het enige wat hij tegen Liesbeth zegt.

Een uiterst brave hond uit het dorp komt dagelijks  op het terrein. Hij kan geaaid worden, laat zich aanhalen en is gek op ‘kaas’. Niet op stukjes brood, tenzij er restanten van het warme eten op zitten. De man van de security blijkt een fervent hondenmepper te zijn. We weten dat Finnen kattenmeppers kunnen zijn, maar hij gooit met stenen. De hond verdwijnt en komt via een andere hoek weer het terrein op.  Wie is hier wie te slim af, zeggen we tegen elkaar.

We willen vanuit Sortavala naar een klooster op het eiland Valaam. We lopen de volgende dag, woensdag, naar de aanlegsteiger en vinden de kiosk om te boeken. De kiosk is open en bemenst. Dat is al heel wat in Rusland. De mevrouw achter het raampje zegt alleen maar ‘njet’. Een Rus die Engels spreekt komt ons te hulp. Kennelijk staat de bureaucratie niet meer toe ons te helpen. Morgen kunnen we tussen 8 en 10 uur boeken. Vandaag niet?  Njet. We doen wat boodschappen, lopen terug en willen wat drinken. Er kan ‘geen alcohol worden geschonken’.  ‘Er is een tijd van eten en een tijd van drinken.’ Vreemd, gisteren wel, maar ok. We borrelen bij onze eigen huifkar. Na ons eten gaan we terug. We staan in de hal. Alcohol kan niet. Cappuccino dan? ‘Natuurlijk’. Er blijkt enige verwarring bij de twee serveersters, maar we krijgen onze cappuccino in de eetzaal.

Op donderdag 27 juni is het regenachtig. Geen weer om de boottocht te gaan maken. Omdat we weer water nodig hebben loopt Wim naar het tappunt. Aan de slang zitten slakken en modder. ‘Dit is  erg onhygiënisch’ zegt hij tegen het hotelpersoneel dat onder een afdak rookpauze heeft. Uiteraard geen reactie. Wim gaat naar de receptie en doet zijn beklag bij de receptionist, Ilja. Die kijkt verbaasd. “Waar?” Wim wijst naar de achterkant. Ilja heeft geen idee en gaat met Wim mee. Ziet de slang en roept: ‘no, no’. Het blijkt dat uit deze slang het zogenaamde eigen ‘dirty’ water komt dat wordt gebruikt voor o.a. doorspoelen van de toiletten. Opgepompt, niet gefilterd en niet drinkbaar. Ilja weet niet hoe hij het verder uit moet leggen en pakt de twee flessen van Wim. Wim moet buiten wachten. Het drinkwater wordt uit het hotel gehaald en komt uit grote tanks.

We maken gebruik van de douche. Heerlijk warm water in een luxe ruimte waar ook een sauna in zit. Even daarvoor heeft Wim Ilja gesproken over activiteiten in de stad en de boottocht. Wim vraagt daarbij Ilja op de man af waarom er geen alcohol werd geschonken. Er volgt een onduidelijk antwoord. Maar de aap komt uit de mouw: ‘kunt u volgende keer uw dress aanpassen?’. Wim kijkt hem aan. Ilja wijst naar de korte broek en blote voeten in sandalen. Wim ‘begrijpt’ het niet helemaal, wijst op zijn kleding en zegt dat hij diep in zijn koffer zal moeten duiken om iets passends te vinden. Ilja: ‘please respect onze dress code’. Haha, lacht Wim, ‘ik begrijp het’. Het hotel wil graag kampeerders op hun parkeerplaats, maar ze moeten wel de juiste dress code bij zich hebben om het hotel in te mogen. Later leest Liesbeth dat voor het hotel en de eetzaal ‘vrije tijdskleding, camouflage- en sportkleding niet gewenst zijn’.  Dan is het hier onze laatste nacht besluiten we. We gaan vrijdag met een ingepakte auto naar de boot. Als we vrijdagmorgen willen boeken voor een tocht naar Valaam, blijkt het niet mogelijk. Op zijn vroegst pas zondag. Dat doen we niet. We rijden naar Petrozavodsk.