(Op) Weg van de Vrijheid

Op donderdag 6 juni horen we dat onze visa pas op zijn vroegst 13 juni bij het ANWB kantoor in  Doetinchem kunnen worden opgehaald. Dat is ons te gortig. “Kan dat niet sneller?’. Na een aantal telefoontjes blijkt dat onze visa vrijdag 7 juni in Antwerpen klaar liggen. ‘Dan haal ik ze daar op.”  Er wordt even nagedacht aan de andere kant van de lijn. Er moet worden gebeld. Op vrijdagmorgen om 7.45 uur worden we terug gebeld. Wim reist af naar Antwerpen en ’s avonds hebben we de visa. Yes. Weer een ervaring rijker voor een volgende keer.  We besluiten Eerste Pinksterdag te vertrekken. Op onze uitzwaaiavond krijgen we van de kleinkinderen mooie tekeningen om ‘onderweg naar te kijken’.

We zoeven door Duitsland en komen na Berlijn op de ‘Autobahn der Freiheit”.  Het is in voormalig Oost Duitsland zienderogen minder welvarend. Bij de eerste gastankstop na Berlijn maken we kennis met onvervalst sentiment: DDR stickers, foto’s, vaantjes en de tekst ‘Made in Ost, is no Rost’. Het leeft nog in dit deel van Duitsland.  We hebben het welvarend deel van Duitsland achter ons.

We rijden Polen in. Poznan is onze tussenstop en -naar ter plekke blijkt- de vijfde grote stad van Polen. De geschiedenis van Polen is in de 10e eeuw hier begonnen, zoals Johannes  Paulus II  bij zijn bezoek memoreerde. De eerste koningen zijn hier begraven. Hotel Camping Malta is een goede plek. Mooi gelegen aan een watersportmeer (Jezioro Maltanski) waar het deze feestdag bijzonder druk is geweest vanwege een roeiwedstrijd. Bij het meer is  op loopafstand een Thai India restaurant. We laten ons verrassen met twee heerlijke gerechten: een hazelnoot/lam curry en een gember/ananas/lam curry.  We delen de hot curries en blussen het af. Onze eerste dag zit er op. Ons plan is de volgende dag door te rijden naar Litouwen.

Het landschap is afwisselend,  meer en minder glooiend en soms bijna vlak. Mooi en kleurrijk. Soms lijkend op de Duitse Eifel, dan weer midden Limburg.  We komen door een paar grote bosgebieden en zien dit deel van Polen als welvarend. Veel akkerbouw  als belangrijke bron van inkomsten. We moeten door  Warschau en dat is 40 minuten vertraging.  We wisselen af met rijden en maken veel kilometers op merendeels tweebaansweg  zodra we dichter bij Litouwen komen. We besluiten niet door te rijden naar Vilnius, maar ruim daarvoor te stoppen. Het Litouwse landschap is gelijk aan het Poolse en de levenstandaard is zo te zien ook goed. Steden en dorpen ogen allemaal redelijk welvarend. Op 200 kilometer van Vilnius zoeken we een camping. Bij Marijampolé staat een ‘homestead’ Bukonys vermeld.  We worden door de NKC app  er heen geleid over een paar kilometer gravelweg. We komen als bij een oase in dat stoffige landschap.

Een Litouwse, Genovive, is de eigenaresse van de homestead. Zij verwelkomt ons, is niet verstaanbaar maar de hartelijkheid straalt er af. De camping is een groot grasveld bij de boerderij met fruitbomen en bloeiende planten. Er is een barbecueruimte, een hottube, in een oud boerderijgedeelte zijn een douche en toiletten. Een sauna en een zwemvijver met waterlelies zijn allemaal all-inclusive. We kunnen ook stroom krijgen, maar dat blijkt een beetje moeilijker. Twee andere gasten gebruiken al 2 van de 3 stopcontacten. Er moet plaats gemaakt voor onze aansluiting. En daarmee is de totale stroomvoorziening van de hele homestead in gebruik.

Genovive leidt ons rond en beduidt dat we overal mogen gaan staan. Het is een prachtige plek. De taal is een probleem. De eigenaresse spreekt geen Engels, geen Duits, alleen haar eigen dialect. Op haar vingers probeert ze de prijs duidelijk te maken. 3 vingers. Wim vraagt in het Engels of het 13 of 23 euro is. Ze kijkt Wim niet begrijpend aan. Gebaart opnieuw en vraagt dan opeens of we Russisch verstaan. Een beetje, zegt Wim. Het gezicht straalt op en ze zegt ‘tri-nadsat’. Wim herhaalt het en ze lacht: Da, polyglot. Het is dus 13 euro inclusief. Een spotprijs. We genieten van de rust, de omgeving, de zonsondergang en zijn blij dat we hier gestopt zijn. Morgen naar Vilnius. Bij vertrek zien we niemand meer. De man des huizes heeft zich niet laten zien. De camping is duidelijk Genovives paradijs.

De reis naar Vilnius gaat voorspoedig. De wegen zijn goed. De natuur is mooi en afwisselend.  We zien onderweg veel ooievaars en twee keer een jonge ree die staat te grazen vlak langs de weg. In een paar dorpjes zitten veel ooievaars op nest met jongen. Op één plek tellen we  wel 30 ooievaars.  Litouwse boeren zijn akkerbouwers met grote percelen graan.  Een enkele  keer zien we mais- en aardappelvelden.

Liesbeth heeft gelezen dat we onderweg naar Vilnius langs een kasteel komen dat helemaal omringd is door de rivier. Het ligt in Trakai. We zien het op de borden en maken er een stop. Het is de moeite meer dan waard. Het kasteel is ontstaan als verdedigingsbolwerk. Toen de  Russen in 1655 dit gebied veroverden zij het kasteel grotendeels. Alleen de fundamenten en de eerste meter van de  muren bleef bewaard. In de nationalistische opleving in de dertiger jaren van de 20e Eeuw worden de eerste ideeën geopperd om het kasteel te herstellen.  Wonderlijk genoeg zijn het de Russen die vanaf 1950  de herbouw van het kasteel bevorderen. De rode bakstenen torens en muren worden op de oude fundamenten opgetrokken.  Houten loopbruggen maken het kasteel voor iedereen toegankelijk. De binnenplaats van het kasteel is nog grotendeels in takt. De ruimtes en houten balustrades zijn vernieuwd. In de verschillende zalen wordt de geschiedenis van het kasteel getoond met gebruiksvoorwerpen, juwelen, servies, pijpen tabakszakken en pijphouders allemaal volgens Duits model. En wonder boven wonder ook mooie borduurwerken.  Het is een mooie tussenstop.

We zijn redelijk vroeg in Vilnius en vinden onze camperplaats achter de Expohallen. Het is een terrein met 100 plaatsen waarvan 1/3 is bezet. De voorzieningen zijn  erg goed. Enig nadeel is dat we in de volle zon staan bij 37o C. Alternatief is onder ‘druipende bomen’.  Dus toch maar niet. Vanaf de camping kunnen we lopend naar een bus- en tramtrolleyhalte die ons in het centrum brengt. Daarmee gaan we  woensdag  13 juni naar het centrum van Vilnius voor € 1,00 p.p.

In het centrum van Vilnius zijn we even de weg kwijt, maar we komen uiteindelijk bij het plein van de Basilica.  We staan bij de oude toren en zoeken de kathedraal. We moeten nog naar toeristeninfo voor een plattegrond. We staan voor een gebouw dat oogt als een Griekse of Romeinse tempel.  Wij herkennen er geen basiliek in. Of het komt door onze verwendheid met Italiaanse en Spaanse kerken dan wel door de uitstraling van  de Russen die de kerk verboden en er een reparatieplek voor  legervoertuigen in onderbrachten laten we maar het in het midden. Zowel van buiten als van binnen viel de basiliek ons ‘tegen’. Maar we rusten wel heerlijk in deze koele kerk met wat orgelgeluid; het orgel wordt gestemd.

Verrassend is het bezoek aan de Gediminas toren (gebouwd 1419)  van het Hoge Kasteel.  Vanaf de toren  is er  uitzicht over de oude stad. Bij de toren vinden   archeologische opgravingen plaats. De toren staat door de eeuwen heen symbool voor de onafhankelijkheid van Litouwen.

Tijdens de omwentelingsjaren onder Gorbatsjov is in de Baltische Staten  de ‘weg van de vrede’ gesymboliseerd doordat op 23 augustus 1989 vanaf de Gediminas Toren in Vilnius via Riga tot aan de Hermann Toren in Tallinn een 650 km lange menselijke keten is gevormd. Twee miljoen mensen doen mee, een kwart van de totale bevolking van de drie staten. Film en fotobeelden leggen het vreedzaam protest indrukwekkend vast. Het getuigt van een bewonderenswaardige veerkracht bij een volk dat door o.a. Zweden, Frankrijk, Polen, Duitsland en Rusland stelselmatig is onderdrukt. De Baltische Staten zien het vol trots als opmaat voor de val van de Berlijnse muur op 9 november 1989. De Baltische Staten zijn pas in 1991 onafhankelijk geworden.

We bezoeken nog twee kerken waaronder de St Anne kerk, met  rode voorgevel in baksteengotiek, die Napoleon (volgens een legende) inspireerde om te laten verplaatsen. In het altaar is een afbeelding met kant verwerkt. We wandelen over de Pilies, de winkelstraat van Vilnius die meer weg heeft van alleen een horeca-route. We willen nog graag naar de universiteitsbibliotheek waarin prachtige wanden en plafonds zijn. Helaas is alles wegens reconstructie gesloten. Alleen nog excursie op afspraak is beperkt mogelijk. Jammer. We realiseren ons dat we nog in het voorseizoen zitten.

Op een  Carlsberg terras evalueren we onze dag. Het is te heet om heel actief te zijn. We hebben prachtige dingen gezien: de Gediminastoren is het meest imponerend, daarna in Russische stijl de torentjes en bouwwerken, direct gevolgd door de St Anne kerk. Vanaf de toren prachtig zicht op oud en nieuw Vilnius. In onze beleving heeft  Vilnius het meest weg van een provinciehoofdstad. De charme van Vilnius is dat het (nog) niet toeristisch ontwikkeld is. Je komt geen drommen toeristen tegen, maar je vindt ook weinig aanduidingen en uitleg. Je loopt door een oude grijzige stad met afwisselend nieuwe gebouwen. En daartussen juweeltjes in Russische stijl, de torentjes, de kerken, de steegjes. Veel heeft het predicaat Werelderfgoed. Maar het komt op ons als ‘iets teveel van het goede’ over, alsof toch niet alles die kwalificatie verdient. In ieder geval wordt er niets mee gedaan. De positieve keerzijde is dat daardoor wel meer geld naar Litouwen komt. Op de terugweg naar de camping doen we  boodschappen bij Maxima. Nooit geweten dat onze koningin ook in dat soort vastgoed doet (goede winkel trouwens). Woensdag de 14e rijden we naar Riga.

                     z